Agrarisch en buitengebied
Weert is trots op haar buitengebied, het vormt het Groene Kapitaal van Weert. Het heeft onder meer een grote economische, recreatieve en ruimtelijke waarde.
Het buitengebied (8.600 ha) beslaat verreweg het grootste gedeelte van onze gemeente (10.500 ha), maar er wonen naar verhouding weinig mensen (ongeveer 4.000 van de in totaal ruim 50.000 inwoners). Van het totale buitengebied is 5.700 hectare landbouwgrond (67%), 2.450 hectare natuur (29%), 125 hectare water (1%) en 310 hectare recreatieterrein (3%). Het agrarisch grondgebruik is het dominante type landgebruik in het buitengebied. Minder dan gemiddeld in Limburg: in Weert is het aandeel landbouw van het totale grondgebied 67%, in Limburg is dat 72% en in Nederland 61%. Daarentegen is in Weert het aandeel natuur van het totale buitengebied 29%, in Limburg is dat 20% en in Nederland 14%.
Het grootste deel van het buitengebied is in eigendom van private partijen, merendeels van de agrarische ondernemers. Daarnaast zijn er enkele publieke partijen die grootgrondbezitter zijn.
De aanleiding om een Programma voor het Buitengebied te maken vormt het vaststellen van de Omgevingsvisie Weert in juni 2024. Doel is dat we streven naar een vitaal buitengebied. Er komt veel af op dit landelijk gebied; een groot aantal opgaven komt hier samen. Denk aan klimaatadaptatie, stikstof, biodiversiteit, waterkwaliteit en – kwantiteit, CO2-reductie enz. De dynamiek in het buitengebied is dus groot en hebben effect op de beleving, het gebruik en de inrichting. Het landelijk gebied, met van oorsprong diverse agrarische activiteit, landschapselementen en kleinschalige dorpskernen, is een zeer belangrijke drager van de identiteit van gemeente Weert.
In het Programma Buitengebied worden deze uitdagingen voor het landelijk gebied van Weert bij elkaar gebracht. Het programma richt zich op realisatie van maatregelen gericht op het behalen van de gestelde doelen die zich binnen de grenzen van de gemeente Weert bevinden. Het is een dynamisch programma, daar waar energie zit werken we samen om de doelen van het programma te realiseren. Daarbij wordt ook de rol en de verantwoordelijkheid van de gemeente beschreven. Vele opgaven liggen namelijk bij derden, waaronder het Waterschap, de Provincie, het Rijk en ondernemers.