Bestrijding eikenprocessierups

Nee, deze methode helpt niet tegen de eikenprocessierups en kan zelfs voor meer overlast en schade zorgen. Veel mensen denken dat het omwikkelen van bomen met plastic folie en het aanbrengen van plakstrips eikenprocessierupsen bestrijdt. De rupsen worden niet tegengehouden door het plastic. De rupsen lopen zonder moeite over het plastic heen. Op sommige plaatsen wordt het plastic zelfs gebruikt als ‘aanknopingspunt’ om een nest te bouwen. De plakstrips zorgen daarnaast juist voor meer overlast. Als processierupsen aan de plakstrips blijven plakken, raken ze gestrest en laten ze extra brandharen los. Deze brandharen zorgen voor overlast, zoals jeuk en irritatie aan de ogen en luchtwegen. Daarnaast zijn de plakstrips gevaarlijk voor andere dieren. Niet alleen de eikenprocessierups, maar ook andere insecten, vogels en vleermuizen kunnen vast komen te zitten en hierdoor sterven.

Eikenbomen met eikenprocessierupsen zijn te herkennen aan de specifieke nesten op de stammen of dikkere takken: dichte spinsels van vervellingshuidjes, met brandharen en uitwerpselen. Vanuit hun nesten gaan de rupsen 's nachts in processie op zoek naar voedsel in de toppen van de boom. Regelmatig verwarren mensen de eikenprocessierups met de spinselmot. Spinselmotten zijn rupsen die verschillende soorten bomen en struiken eten (in tegenstelling tot de eikenprocessierups die hoofdzakelijk op eikenbomen zit), en met een dicht wit zijdespinsel inkapselen. Spinselmotten hebben geen brandharen en zijn niet hinderlijk voor de mens.

Er zijn vooral risico's voor de gezondheid in de periode dat de eikenprocessierupsen brandharen krijgen (half mei-juni) en bij verdere verspreiding van deze brandharen door verwaaiing van lege nesten (juli-september). Met hun weerhaakjes dringen de pijlvormige haren bij aanraking gemakkelijk in de huid, ogen en luchtwegen. Stoffen die daarbij vrijkomen, roepen reacties op die lijken op allergische reacties. Bij iemand die vaker met de brandharen in contact komt, kunnen de reacties veel sterker zijn. Deze reacties kunnen zeer sterk van persoon tot persoon verschillen. De huidirritaties die binnen acht uur optreden zijn rood en pijnlijk en gaan gepaard met hevige jeuk, die tot twee weken kan aanhouden. Als de brandharen in de ogen komen kan binnen enkele uren een rode, pijnlijke en jeukende zwelling en irritatie optreden. Inademing van de brandharen kan leiden tot irritaties en ontstekingen van het slijmvlies van de neus, keel en luchtwegen.

Vermijd elk contact met de rupsen en resten ervan. Zorg bij een bezoek aan een (natuur-)gebied waar mogelijk eikenprocessierupsen zitten, voor goede bedekking van de hals, armen en benen en ga niet op de grond zitten. Ben je in aanraking gekomen met de brandharen van de rups? Verwijder dan alle brandharen door de huid direct na de blootstelling met plakband te strippen. Ga niet krabben of wrijven, maar was of spoel de huid of ogen goed met water. Was zo nodig ook kleren (liefst op 60 °C). Meestal verdwijnen de klachten binnen enkele dagen tot twee weken vanzelf. Bij hevige jeuk kan een zalf op basis van menthol, aloë vera of calendula verlichting geven. Neem bij ernstige klachten contact op met je huisarts.