Kind, erkenning van kind

Wilt u een kind erkennen als het uwe? Erkennen van een kind betekent dat u het vaderschap aanvaardt (of moederschap binnen een lesbische relatie). De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt van de erkenning een erkenningsakte op. Ook een notaris is hiertoe bevoegd.
Erkenning kan bij elke ambtenaar van de burgerlijke stand in Nederland plaatsvinden. Het maakt niet uit waar het kind is geboren of waar het woont. Meestal vindt erkenning plaats in de geboorte- of woongemeente.

Erkenning voor de geboorte

• Als u, als ongehuwde ouders, ervoor kiest om uw nog ongeboren kind voor de geboorte te laten erkennen, meldt u zich dan bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van een gemeente.
• De ambtenaar van de burgerlijke stand zal uw personalia en burgerlijke staat verifiëren, waarna hij kan overgaan tot het opmaken van een zogenaamde akte van erkenning van een ongeboren vrucht.
• De aanstaande moeder tekent eveneens de erkenningsakte omdat zij daarmee toestemming geeft tot erkenning.
• Op het moment van geboorte krijgt de erkenning rechtsgevolg. Dat betekent dat vanaf het moment dat het kind levend ter wereld komt, de erkenner de juridische vader is.
• Als u bij de erkenning kiest voor de geslachtsnaam (of achternaam) van de erkenner dan heeft uw kind deze naam vanaf het moment van geboorte. Als u niet kiest, krijgt uw kind automatisch de geslachtsnaam van de moeder.

Erkenning bij geboorteaangifte

• Als uw kind geboren is, moet u geboorteaangifte doen bij de burgerlijke stand, kunt u meteen het kind erkennen.
• Omdat de moeder vaak nog niet in staat is mee te komen, zal zij de toestemming tot de erkenning meestal schriftelijk doen. Zij moet de schriftelijke toestemming ondertekenen en voorzien van haar legitimatiebewijs.
• De ambtenaar van de burgerlijke stand zal de erkenningsakte opmaken.
• Als u de naam van de erkenner wilt kiezen voor uw eerste kind, ontstaat er een probleem. U kunt de naamskeuze namelijk alleen officieel maken als ook de moeder in persoon de akte van erkenning tekent. Zij moet er dus bij zijn. Daarom is het handiger om de erkenning en de naamskeuze voor de geboorte te regelen.

Erkenning na de geboorteaangifte

• Iedereen die juridisch geen 2 ouders heeft, kan in principe erkend worden. De erkenner en de moeder gaan naar de burgerlijke stand en verzoeken de ambtenaar van de burgerlijke stand een erkenningsakte op te maken.
• Indien het te erkennen kind 16 jaar of ouder is, moet ook het kind aanwezig zijn bij de erkenning. De moeder hoeft er dan niet bij te zijn. Het kind zelf geeft de toestemming en kiest eventueel voor de naam van de erkenner.
• Een kind van 12 jaar of ouder moet zelf toestemming geven. De moeder moet toestemming geven voor haar kinderen jonger dan 16 jaar. Indien het kind en/of de moeder geen toestemming wil geven, kan de verwekker van het kind de rechtbank verzoeken de toestemming te vervangen. U kunt de toestemming voor de erkenning schriftelijk geven.
• Uit de schriftelijke toestemming moet duidelijk blijken wie toestemming tot erkenning geeft en wie het kind mag erkennen. De brief moet ondertekend zijn door degene die toestemming geeft. De ambtenaar van de burgerlijke stand zal de handtekening aan de hand van een legitimatiebewijs controleren.
• Een kind van 16 jaar of ouder kan geen schriftelijke toestemming tot erkenning geven, omdat het kind verplicht is ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand de naamskeuze in persoon te doen.
• Eventuele volgende kinderen uit dezelfde juridische ouders krijgen automatisch dezelfde geslachtsnaam.

Voorwaarden

• Erkenning van een gestorven kind is in principe niet mogelijk.
• De erkenner moet minimaal 16 jaar oud zijn.
• De aanstaande moeder moet toestemming geven voor de erkenning. Hiervoor moet u, als ongehuwde ouders, zich samen melden bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van een gemeente.
• Erkenning is niet mogelijk door een man die, door bloedverwantschap, niet met de moeder mag trouwen.
• Mannen die gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, kunnen kinderen erkennen die uit een andere vrouw dan de echtgenote zijn geboren. De moeder van het kind mag dan niet met een ander zijn gehuwd of een geregistreerd partnerschap hebben op het moment van de geboorte van het kind.
• Een niet de biologische vader of een vrouw uit een lesbische relatie kunnen ook een kind erkennen. De erkenner moet wel bevoegd zijn om te erkennen.
• Als het te erkennen kind al een juridische vader heeft, is erkenning niet mogelijk.
• In principe moet u de Nederlandse nationaliteit hebben. Als u die niet bezit, dan kan de gemeente voor u nakijken of erkenning volgens de wetgeving van uw nationaliteit mogelijk is en welke documenten u dan moet overleggen.
• Staat de erkenner onder curatele, dan is toestemming van de kantonrechter nodig.
• Bent u als Nederlandse ongehuwde ouders, beiden niet woonachtig in Nederland, en bent u voornemens om te bevallen in Nederland? Het is dan raadzaam om een akte van erkenning op te laten maken bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van een gemeente in Nederland. Bij de afspraak zal in ieder geval door de moeder een verklaring van ongehuwd zijn moeten worden overgelegd.

Gevolgen van een erkenning

• De erkenner wordt de juridische vader/moeder van het kind, met alle rechten en plichten die daarbij horen.
  
  

• Gezamenlijk gezag door erkenning sinds 1 januari 2023
  Ongehuwde en niet geregistreerde ouders vinden het vaak lastig om zelf het gezamenlijk gezag aan te vragen. De overheid vindt het belangrijk dat gezamenlijk gezag makkelijker wordt geregeld. Want meer dan de helft van de eerstgeboren kinderen worden geboren buiten het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Daarom is per 1 januari 2023 de wet gewijzigd.
  Sinds 1 januari 2023 geldt dat ongehuwde en niet-geregistreerde partners automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag krijgen met de moeder. Dit gebeurt als zij hun kind erkennen. Zij hoeven het gezag niet langer samen met de moeder aan te vragen bij de rechtbank.
  Is een kind voor 1 januari 2023 erkend? Dan moeten de ouders het gezamenlijk gezag wel regelen. Ook als het kind na 1 januari 2023 is geboren.

• De moeder en de erkenner mogen voor hun kind de achternaam kiezen van de erkenner. Voor deze keuze moet de moeder persoonlijk toestemming geven.

• Gezamenlijk gezag belangrijk
  Het is belangrijk dat ouders gezamenlijk het gezag over hun kinderen uitoefenen. En dat beide ouders nauw betrokken zijn bij de verzorging en opvoeding van kinderen.
  Gezamenlijk gezag is bijvoorbeeld belangrijk als u:

  • een verhuizing doorgeeft of een reisdocument aanvraagt;
  • met een minderjarige naar het buitenland reist;
  • uw kind inschrijft op school of een kinderdagverblijf;
  • u een medische beslissing moet nemen of het medisch dossier van uw kind wil inzien.
  • Gezamenlijk gezag is ook belangrijk bij de juiste berekening van toeslagen of als 1 van de ouders die gezag heeft overlijdt.

Keuze van de achternaam

U kunt kiezen of je eerste kind de achternaam van de moeder, vader of duomoeder krijgt of een gecombineerde achternaam. Elk volgende kind uit dezelfde relatie krijgt dezelfde achternaam als het eerste kind. Geeft u géén keuze door? Dan krijgt uw kind automatisch een achternaam. Het hangt van de gezinssituatie af welke achternaam uw kind automatisch krijgt. Voor meer informatie, zie de pagina 'Achternaam voor je kind kiezen'.

Meenemen

• Een geldig legitimatiebewijs (zoals paspoort of identiteitskaart) van alle ondertekenaars.
• Een akte van geboorte van het kind, als het kind niet in Weert is geboren.
• Als u op huwbare leeftijd in het buitenland heeft gewoond: een bewijs van ongehuwd zijn.